Zawodową karierę rozpoczął jako absolwent warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. A. Zelwerowicza, Wydziału Sztuki Lalkarskiej w Białymstoku, na scenie Teatru Lalek Kubuś w Kielcach w 1985 roku. Od 1998 do 2003 roku był aktorem Teatru Lalki i Aktora im. Hansa Christiana Andersena w Lublinie. Od roku 2003 jest aktorem Białostockiego Teatru Lalek, w którym kreuje niepowtarzalne postaci.
Cieszy się również ogromną sympatią oraz poważaniem kolegów:
Zbigniew Litwińczuk to jeden z najwybitniejszych aktorów Białostockiego Teatru Lalek - ale i teatru lalek w ogóle. To jeden z tych przypadków, gdzie w jednej osobie spotyka się nieprzeciętny talent aktorski, godny podziwu kunszt lalkarski, wielka charyzma i hipnotyzujący głos - to wszystko czyni z niego ulubieńca zarówno dziecięcej, jak i dorosłej publiczności. Tę ostatnią zachwycił chociażby niezapomnianą rolą w Pięcioksięgu Izaaka. Ma na koncie wiele wybitnych ról, pracował w wielu teatrach lalek, w każdym z nich będąc jedną z najjaśniejszych gwiazd. Jeśli ktokolwiek zasłużył na tak wspaniałe wyróżnienie, jakim jest Nagroda Henryka, to właśnie on - Zbigniew Litwińczuk, wspaniały człowiek, aktor i kolega.
Marta Guśniowska, dramaturg
Patronem nagrody HENRYK, ustanowionej w 2009 roku przez Zarząd Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP, jest Henryk Ryl (1911-1983) - lider polskiego lalkarstwa, wybitna osobowość i ogromny autorytet w powojennym teatrze lalek, reżyser teatru lalek, dramaturg, teoretyk teatru, publicysta, nauczyciel, wieloletni redaktor pisma „Teatr Lalek, założyciel Teatru Lalek Arlekin w Łodzi (1948r.). Mocno zaangażowany w działalność społeczną na rzecz środowiska lalkarskiego oraz rozwój teatru lalek w Polsce. Był współzałożycielem i wieloletnim przewodniczącym Polskiego Ośrodka Lalkarskiego UNIMA. Dzięki niemu w 1950 roku powstała Sekcja Teatrów Lalek SPATiF (obecnie ZASP), której przez wiele kadencji był przewodniczącym. 25 lutego 2011 roku uroczyście obchodzona była 100. rocznica jego urodzin.
